آیت اخلاق در میدان سیاست

خبرگزاری آگاه ـ میثم کارگریان؛ بی‌تردید، آیت‌الله محمدرضا مهدوی‌کنی را می‌توان «آیت اخلاق» خواند؛ چهره‌ای که «حیات سیاسی» پرتلاطمش، نه در تقابل، که در امتداد «سلوک اخلاقی» او قرار داشت. زندگی او روایتی است از تلفیق معنویت و سیاست، عرفان و مسئولیت، و مدیریت کلان با ساده‌زیستی و مردم‌داری.

محمدرضا مهدوی‌کنی در 14 مرداد 1310 در خانواده‌ای متدین در روستای «کن» متولد شد. بعداً او برای تحصیل علوم دینی راهی قم شد و در 14 سالگی لباس روحانیت بر تن کرد. حضور در مدارس فیضیه و حجتیه و بهره‌گیری از محضر استادانی چون امام خمینی(ره)، آیت‌الله بروجردی، علامه طباطبایی و شهید مطهری، نه تنها او را در فقه و اصول و فلسفه برجسته کرد، که بنیان‌های فکری و اخلاقی او را استوار ساخت. فعالیت‌های سیاسی مهدوی‌کنی از همان سال‌های نخست تحصیل در قم و با ارتباط با فدائیان اسلام شکل گرفت. اما آنچه مبارزه او را متمایز می‌کرد، پیوند عمیقش با تبلیغ دین و کار فرهنگی بود. تشکیل «مجمع سیاسی طلاب» همراه با چهره‌هایی مانند آیت‌الله محمدی گیلانی، گواه این مدعاست. او که در سفر تبلیغی به کاشان، اولین رویارویی خشن با مأموران رژیم پهلوی را تجربه کرده بود، هیچ‌گاه مبارزه را از اخلاق و تبلیغ جدا ندانست.

با اوج‌گیری انقلاب، مهدوی‌کنی به فرمان امام خمینی(ره) به عضویت شورای انقلاب درآمد. پس از پیروزی انقلاب، مسئولیت‌های خطیری چون ریاست کمیته انقلاب اسلامی، وزارت کشور در دولت‌های موقت و شهید رجایی، و نیابت نخست‌وزیری را بر عهده گرفت. او در این جایگاه‌ها، برگزاری اولین انتخابات مجلس و ریاست‌جمهوری را مدیریت کرد و در یکی از بحرانی‌ترین دوره‌های کشور، ثبات و امنیت را با تکیه بر اصول انقلابی و اخلاقی تأمین نمود.

شاید ماندگارترین اثر آیت‌الله مهدوی‌کنی، تأسیس دانشگاه امام صادق(ع) باشد. ایشان با همکاری جمعی از فرهیختگان، این نهاد علمی را با هدف تربیت «مدیران متعهد و متخصص» بنیان نهاد. این اقدام، عینیت یافتن اندیشه تلفیق «اسلام و تخصص» در ذهن او بود؛ اندیشه‌ای که ریشه در آموزه‌های استادانی چون شهید مطهری داشت. در واپسین سال‌های عمر، او به ریاست مجلس خبرگان رهبری برگزیده شد. در این جایگاه حساس نیز بر صراحت لهجه انقلابی، وحدت‌گرایی و پرهیز از جناح‌بندی‌های سیاسی پای فشرد. با وجود همه مسئولیت‌های سیاسی و اجرایی، آیت‌الله مهدوی‌کنی هرگز از تدریس اخلاق و برگزاری جلسات معنوی غافل نبود. کتاب «نکته‌های آغاز در اخلاق عملی» تنها اثر منتشرشده از او، نمادی از دغدغه همیشگی‌اش برای تزکیه نفس و تعالی اخلاقی جامعه است.

پیام تسلیت رهبر معظم انقلاب در پی درگذشت آیت‌الله مهدوی‌کنی، به خوبی گویای ابعاد شخصیتی اوست. تعابیر بلندی همچون «عالم مجاهد و پارسا»، «از وفاداران غیور و صادق امام بزرگوار»، «در موضع یک عالم دینی و یک سیاستمدار صادق و یک انقلابی صریح ظاهر شد»، «هرگز ملاحظات شخصی و انگیزه‌های جناحی و قبیله‌ای را به حیطه فعالیت‌هایش راه نداد»، تقریباً کامل‌کننده توصیف ایشان است؛ برجسته‌ترین ویژگی‌های ایشان بر اساس این پیام ویژه رهبر انقلاب، مجاهدت در عرصه سیاست و اجتماع، پارسایی در عرصه معنویت و اخلاق، وفاداری به آرمان‌های امام و انقلاب، مبارزه با قبیله‌گرایی و حفظ وحدت در کوران اختلاف‌ها است که خلأ آن در بسیاری از علما، مانع از ورود آن‌ها به عرصه سیاست می‌شد و یا بسیاری از کسانی که وارد این عرصه شدند به دلیل آنکه واجد همین خصوصیات نبودند، در نهایت دچار انحرافاتی در مسیر شدند، حتی بعضی از مدعیان و سابقه‌داران تا مرز تغییر دادن مسیر کلی انقلاب پیش رفتند. امید است که «العفو»ها در لحظات آخر به کارشان بیاید!

انتهای خبر/193748/