گزینش پس از رسمی‌شدن معلمان حقی برای مداخله ندارد

به گزارش خبرنگار اجتماعی خبرگزاری آگاه، انتخاب و گزینش معلمان از حساس‌ترین و تأثیرگذارترین فرآیندهای منابع انسانی در کشور به شمار می‌آید. معلمان، پایه‌گذاران شخصیت، نگرش و دانش نسل آینده‌اند و هر تصمیم در خصوص جذب، نگهداشت یا ارزیابی آن‌ها می‌تواند تأثیرات بلندمدتی بر نظام تربیتی و اجتماعی کشور داشته باشد.

تجربه نشان داده است که هرگونه مسامحه در گزینش اولیه معلمان و مهم‌تر از آن، غفلت از نظارت بر عملکرد آن‌ها در طول دوران خدمت، می‌تواند پیامدهایی جدی برای سلامت روانی، تربیتی و حتی جسمی دانش‌آموزان به همراه داشته باشد. از جمله این پیامدها، می‌توان به تکرار مواردی نظیر تنبیه بدنی در مدارس اشاره کرد که هر ساله، به رغم ممنوعیت قانونی شاهد وقوع آن هستیم.

این در حالی است که بسیاری از کارشناسان معتقدند نظارت مستمر بر صلاحیت‌های حرفه‌ای، اخلاقی و روانی معلمان باید حتی پس از جذب رسمی نیز ادامه یابد تا نظام تعلیم و تربیت بتواند از سلامت درونی خود اطمینان داشته باشد.

در این راستا، گفت‌وگویی داشته‌ایم با رضا روستایی؛ مدیرکل گزینش وزارت آموزش و پرورش تا وضعیت گزینش معلمان، روندهای نظارتی، خلأهای قانونی و پاسخ به برخی انتقادات عمومی را بررسی کنیم.

گزینش تمام معلمان رسمی و غیررسمی در بدو ورود

آگاه: آیا تمام معلمان از جمله نیروهای خرید خدمات و غیررسمی در بدو ورود تحت گزینش قرار می‌گیرند؟

بله، همه معلمان اعم از رسمی، پیمانی، حق‌التدریس، خرید خدمات و حتی نیروهای غیر دولتی در بدو ورود باید مراحل گزینش را طی کنند.

آگاه: پس از آغاز به کار معلمان، چه افرادی همچنان در فرآیند گزینش قرار دارند؟

از زمانی که معلمان استخدام قطعی می‌شوند، دیگر ارتباطی با گزینش ندارند. تنها تا قبل از رسمی‌شدن می‌توانیم نظر بدهیم، بعد از رسمی شدن نظارت بر آن‌ها از حوزه اختیارات گزینش خارج است.

گزینش نمی‌تواند به تخلفات معلمان رسمی ورود کند

آگاه: یعنی اگر معلمی پس از رسمی شدن، مرتکب تخلف یا خطای اخلاقی شود، گزینش دیگر نمی‌تواند مداخله کند؟

دقیقاً. پس از رسمی شدن، پیگیری تخلفات بر عهده هیئت رسیدگی به تخلفات اداری با گزارش ارائه شده از سوی بازرسی و حراست است. ما صرفاً تا پیش از رسمی‌شدن، مثلاً در دوران پیمانی، امکان اظهارنظر داریم.

آگاه: آیا معلمان پیمانی هر سال باید دوباره گزینش شوند؟

قرارداد آن‌ها یک‌ساله است و هر سال تمدید می‌شود. طبق قانون، ما می‌توانیم هر سال نظر بدهیم اما به دلیل حجم بالای نیروی انسانی، هیئت عالی گزینش مجوز داده که بازه بررسی سه تا پنج‌ساله باشد البته اگر حتی در همان هفته اول قرارداد پیمانی گزارشی برسد، ما بلافاصله بررسی می‌کنیم و در صورت لزوم، قرارداد را لغو می‌کنیم.

آگاه: وضعیت گزینش نیروهای خرید خدمات یا معلمان غیررسمی چگونه است؟

در حال حاضر دیگر نیروی خرید خدمات به آن شکل سابق وجود ندارد و این افراد عمدتاً در قالب «حق‌التدریس» فعالیت می‌کنند. البته در گذشته به دلیل وجود اشکالاتی در قانون، نیروهای خرید خدمات با شرکت‌های واسطه طرف قرارداد بودند و چون پرداخت حقوق آن‌ها مستقیماً از سوی دولت انجام نمی‌شد، برخی اختلاف نظرها درخصوص شمول گزینش وجود داشت. در آن زمان گزینش تنها در خصوص صلاحیت‌های آموزشی و معلمی این نیروها اظهارنظر می‌کرد.

با این حال، طبق قوانین موجود، تمام نیروهایی که به شکل غیررسمی فعالیت دارند  اعم از نیروهای آزمایشی، پیمانی، حق‌التدریس، خرید خدمات یا شاغلان مدارس غیردولتی در حیطه بررسی و ارزیابی گزینش قرار دارند و این ارزیابی‌ها نیز معمولاً در بازه‌ای بین سه تا پنج سال انجام می‌شود.

برخورد با موارد اخلاقی و سیاسی حتی بیرون از مدرسه

آگاه: آیا مواردی مانند فساد اخلاقی یا رفتارهای نادرست در خارج از مدرسه هم در دایره گزینش قرار می‌گیرند؟

بله، بر اساس قانون، حتی اگر تخلفی خارج از محیط مدرسه انجام شده باشد چه اخلاقی، چه سیاسی یا مواردی مانند بی‌تفاوتی نسبت به احکام اسلامی اگر گزارش شود، قابل بررسی و برخورد است. البته حفظ حرمت و آبروی افراد برای ما بسیار مهم است و جزئیات این بررسی‌ها عمومی نمی‌شود.

مسئولیت تمام حوادث مدرسه بر عهده مدیر است

آگاه: نقش مدیر مدرسه در پیشگیری از تخلفات و پاسخگویی در برابر گزارش‌های خانواده‌ها چیست؟

اولین مرجع پاسخ‌گویی در مدرسه، مدیر آن است. وقتی گزارشی مانند تنبیه بدنی ارائه می‌شود، مدیر موظف است بررسی کند و در صورت اثبات، به اداره آموزش و پرورش منطقه، اداره کل استان یا بازرسی وزارتخانه گزارش دهد.

تنبیه بدنی و موارد مشابه، در حیطه اختیارات گزینش نیست. ما فقط می‌توانیم اعلام کنیم که این فرد صلاحیت ادامه کار را ندارد. اما تصمیم نهایی درباره اخراج یا برخورد قانونی، برعهده بازرسی، حراست و هیئت‌های رسیدگی به تخلفات اداری است.

آگاه: اگر گزارشی از سوی خانواده‌ها ارائه شود اما مدیر مدرسه آن را نادیده بگیرد، چه می‌شود؟

طبق قانون، مسئول مستقیم مدرسه، مدیر آن است. اگر گزارش مستند از خانواده‌ها دریافت شود، مدیر موظف است بررسی و پیگیری کند. در غیر این صورت، در صورت بروز تخلف، خودش پاسخگو خواهد بود. سایر معلمان، اولیای دانش‌آموزان و انجمن اولیا و مربیان نیز وظیفه انسانی دارند که در این زمینه‌ها اطلاع‌رسانی کنند.

انتهای خبر/154419/