به گزارش خبرنگار حوزه اقتصاد بین‌الملل گروه اقتصادی خبرگزاری آنا، وضعیت نابسامان اقتصاد ایران در سال‌های اخیر این سؤال را ایجاد کرده است که این نابسامانی‌ها تا چه زمانی ادامه خواهد داشت.

نافرجامی برجام از یک سو و تشدید تحریم‌ها و کاهش فروش نفت تا مرز 300 هزار بشکه از سوی دیگر کشور را دچار مشکل کرده است.

اگرچه اینها فقط بخش کوچکی از مشکلات کشور است و اغلب مشکلات فعلی از سوءمدیریت و عدم تکیه به توان داخلی و چشم داشتن به بیگانگان غربی و مدیران غرب‌گرا است.

درحالی‌که برخی افراد یا جریان‌های سیاسی، با اهداف خاص، درصدد القای بن‌بست و انسداد در امور کشور هستند، رهبر انقلاب "روح امید" را به جامعه منعکس می‌کنند.

ایشان همواره در طول اين سال‌ها نگاه مسئولان را برای حل مشکلات کشور با توصیه‌های حکیمانه خود معطوف به بهره‌گیری از توان و استفاده از ظرفیت‌های داخلی داشته‌اند.

همچنین معظم‌له آینده متصور برای کشور را سراسر از امید و موفقیت برای ملت ایران می‌دانند.

 رهبر معظم انقلاب می‌فرماید: «هرچه می‌گذرد، اعتقاد بنده بیشتر می‌شود به اینکه ان‌شاءالله فردای این کشور از امروز این کشور به مراتب بهتر خواهد بود و انقلاب پیشتر خواهد رفت... البتّه مشکلات داریم... لکن به ‌نظر ما همه‌ اینها قابل حل و قابل رفع است... مشکل لاینحلّی ما در کشور نداریم.»

بخشی از این امید به آینده، به ظرفیت‌ها و استعدادهای بالقوه و بالفعل موجود در جامعه بازمی‌گردد که رهبر انقلاب در بیانات اول فروردین خود به آنها اشاره کردند. بخشی دیگر نیز برخاسته از مبانی محکم اسلامی و توجه به «سنت‌های الهی» مبنی بر امداد دائمی خداوند به «جبهه‌ی حق» است.

حضرت آیت‌الله خامنه‌ای همچنین می‌فرمایند:  «امید و نگاه بنده نسبت به آینده‌ی این کشور خیلی روشن است. بنده می‌دانم که خدای متعال اراده فرموده است که این ملّت را به متعالی‌ترین درجات برساند و بدانید که ان‌شاءالله ملّت ایران به برکت اسلام، به برکت نظام اسلامی، بدون تردید به عالی‌ترین درجاتِ یک ملّت در حدّواندازه‌ ملّت ایران خواهد رسید.»

پیش‌بینی صندوق بین‌المللی پول از اقتصاد ایران در سال 2021

بر اساس آمار صندوق بین‌المللی پول، رشد اقتصادی ایران در سال ۲۰۱۹ شدیدا منفی برآورد شده بود ( ۹.۴۶ درصد) که بازگشت دوباره تحریم‌های اقتصادی به دنبال خروج آمریکا از برجام و ممنوعیت صادرات نفت، از مهم‌ترین دلایل آن است.

این صندوق رشد اقتصادی سال ۲۰۲۰ ایران را ۵.۹۸- درصد و ۲۰۲۱ را ۳.۱۲ درصد مثبت پیش‌بینی کرده است.

سازمان برنامه و بودجه در خصوص می‌گوید با این وجود صندوق بین‌المللی پول روند امیدوارکننده‌ای برای رشد اقتصاد ایران در سال‌های آتی پیش‌بینی کرده بود، اما به دلیل بحران کرونا و مشکلات سیاسی دیگر با ایالات متحده، رشد اقتصادی ایران در سال ۲۰۲۰ میلادی حدود ۵.۹۸- برآورد شده است.

مؤسسه تحقیقاتی فیچ پیش‌بینی می‌کند که تجارت ایران در سال 2021 رشد 7.4درصدی را تجربه کند و میانگین رشد تجارت ایران در بازه 2020 تا 2024 حدود 12.2 درصد باشد.

مؤسسه تحقیقاتی فیچ سولوشنز این نکته را در آخرین به‌روزرسانی گزارش خود از چشم‌انداز تجارت بین‌المللی ایران تا سال 2029 مطرح کرده است.

این گزارش می‌گوید که شراکت استراتژیک بین ایران و چین می‌تواند تحولی بسیار مهم برای هر دو طرف باشد، چرا که این دو می‌توانند آمریکا را به‌لحاظ ژئوپولیتیک در اوراسیای غربی از دور خارج کنند.

در این گزارش آمده است:

«تجارت بین‌المللی ایران به‌دنبال بهبود وضعیت اقتصادی این کشور و افزایش صادرات نفت، رشد قابل‌ملاحظه‌ای را در سال 2021 تجربه خواهد کرد، البته با توجه به شیوع کرونا و ابهامات مربوط به تحریم‌های آمریکا، ممکن است آنچه در واقع اتفاق می‌افتد چیزی غیر از پیش‌بینی‌های ما در خصوص اقتصاد و تجارت ایران در این سال باشد.

انتظار داریم با خیز دوباره اقتصاد ایران و احیای صادرات نفت، تجارت این کشور رشد قابل‌ملاحظه‌ای در سال 2021 داشته باشد.

پیش‌بینی می‌کنیم تجارت ایران رشد 7.4درصدی را در این سال تجربه کند، به همین ترتیب، پیش‌بینی خود را از رشد اقتصادی ایران در سال‌های 2021 و 2022 اصلاح کرده‌ایم و در حالی که پیش‌تر به‌ترتیب رشد اقتصادی 2.9درصدی و 7درصدی را برای این دو سال پیش‌بینی کرده بودیم، اکنون انتظار داریم اقتصاد ایران در سال 2021 بالغ بر 4.3 درصد رشد کند، این اصلاح را بر پایه این فرض قرار داده‌ایم که جو بایدن در انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا به پیروزی می‌رسد و شاهد برداشته شدن تدریجی تحریم‌های ایران خواهیم بود.

بر این اساس احتمالاً صادرات نفت ایران رشد خواهد کرد و فشارها بر ریال ایران کاهش خواهد یافت، رشد تورم محدود می‌شود و نهایتاً شاهد احیای تدریجی روند مصرف و سرمایه‌گذاری در ایران خواهیم بود. پیش‌بینی می‌کنیم صادرات ایران پس از افت 12.7درصدی در سال 2020 با رشد 8.1درصدی در سال 2021 مواجه شود.

اگرچه فشارها بر خانوارها و کسب‌وکارها کاهش خواهد یافت و مصرف و سرمایه‌گذاری رشد خواهد کرد، انتظار داریم که خانوارها با توجه به شیوع کرونا، رویکرد محتاطانه‌ای در خرج کردن داشته باشند. واردات ایران نیز در سال 2021 رشد خواهد کرد، اما رشد واردات کمتر از رشد صادرات در این سال خواهد بود.

عواملی جدی وجود دارند که می‌توانند باعث شوند پیش‌بینی‌های ما از اقتصاد و تجارت ایران غلط از آب در بیایند. احتمال زیادی وجود دارد که دولت بایدن و ایران نتوانند بر سر بازگشت به تعهدات هسته‌ای به توافق برسند، به‌ویژه این‌که نفوذ گروه‌های مخالف غرب در دستگاه سیاست‌گذاری ایران رو به افزایش است.

بنابراین شاید تحول مهمی در زمینه رفع تحریم‌ها علیه ایران حتی با وجود پیروزی بایدن در انتخابات آمریکا رخ ندهد، به‌علاوه درگیری ایران با ویروس کرونا می‌تواند طولانی‌تر از آن چیزی باشد که انتظارش را داریم و همچنان فعالیت اقتصادی در ایران طی سال 2021 را مختل کند.

در کوتاه‌مدت، رشد قابل‌توجهی را برای تجارت ایران طی سال 2021 انتظار داریم که علت آن احیای رشد اقتصادی و افزایش صادرات نفت این کشور است. پیش‌بینی کرده‌ایم تجارت ایران در سال 2021 بالغ بر 7.4 درصد رشد کند، در حالی که تجارت ایران طی سال 2020 با رشد منفی 11.4 درصد مواجه خواهد شد. تأثیر منفی کرونا به‌همراه افت شدید قیمت نفت باعث شدند که صادرات و واردات ایران در سال 2020 با افت قابل‌ملاحظه‌ای مواجه شود.

کاهش تحریم‌های آمریکا احتمالاً باعث جهش صادرات نفت ایران خواهد شد که طی سه سال اخیر بر اثر سیاست فشار حداکثری دولت ترامپ افت قابل‌ملاحظه‌ای داشته است.

انتظار افزایش قابل‌توجه صادرات نفت ایران را از نیمه دوم سال 2021 داریم و پیش‌بینی می‌کنیم متوسط تولید نفت ایران در این سال 7.3 درصد و در سال 2022 نیز 39.7 درصد رشد کند. ایران در سال 2022 به ظرفیت کامل تولید نفت خود خواهد رسید.

این رشد تولید، تا حد زیادی منطبق بر روندی است که تولید نفت ایران در دوره سال‌های 2013 تا 2016 در پی اجرای توافق هسته‌ای و رفع تحریم‌ها علیه این کشور تجربه کرد، به همین ترتیب انتظار داریم صادرات نفت ایران که در سال 2020 با افت 12.7درصدی مواجه شده بود در سال 2021 رشد 8.1درصدی را تجربه کند.

در نتیجه کاهش تحریم‌ها، فشارها بر خانوارها و کسب‌وکارها کمتر خواهد شد و شاهد افزایش مصرف و سرمایه‌گذاری خواهیم بود، در عین حال به‌دلیل شیوع کرونا، باید گفت که خانوارها رفتار مصرفی محتاطانه‌ای خواهند داشت. واردات ایران نیز در سال 2021 افزایش خواهد یافت اما شدت افزایش واردات در این سال کمتر از رشد صادرات خواهد بود.»

ایران پتانسیل بالایی در همه بخش‌ها دارد و اگرچه بخش نفت و گاز این کشور بیشترین توجهات را به خود جلب کرده است، اما صنایع مصرفی مثل خودرو و صنعت مواد غذایی نیز شایان توجه هستند.

انتهای خبر/754/